KIẾN THỨC CƠ BẢN VỀ THỰC PHẨM CHỨC NĂNG

Trên thị trường hiện nay xuất hiện rất nhiều loại thực phẩm chức năng và không ít người lựa chọn sử dụng chúng vì nhiều công dụng cho sức khỏe. Tuy nhiên không thực sự nhiều người hiểu rõ thực phẩm chức năng là gì, nên uống thực phẩm chức năng như thế nào?

THỰC PHẨM CHỨC NĂNG LÀ GÌ?

Bộ Y tế Việt Nam định nghĩa thực phẩm chức năng: là thực phẩm dùng để hỗ trợ chức năng của các bộ phận trong cơ thể người, có tác dụng dinh dưỡng, tạo cho cơ thể tình trạng thoải mái, tăng sức đề kháng và giảm bớt nguy cơ gây bệnh. Tuỳ theo công thức, hàm lượng vi chất và hướng dẫn sử dụng, thực phẩm chức năng còn có các tên gọi sau: thực phẩm bổ sung vi chất dinh dưỡng, thực phẩm bổ sung, thực phẩm bảo vệ sức khoẻ, sản phẩm dinh dưỡng y học. Ở mỗi nước, thực phẩm chức năng (TPCN) được gọi bằng những thuật ngữ khác nhau: Các nước Tây Âu gọi là “thực phẩm – thuốc” (alicaments) hoặc dược phẩm dinh dưỡng (nutraceutics), thực phẩm bổ sung dinh dưỡng (food suplement); Trung Quốc gọi là “thực phẩm bổ dưỡng bảo vệ sức khỏe”; Việt Nam gọi là “thực phẩm đặc biệt”.

THÀNH PHẦN TRONG THỰC PHẨM CHỨC NĂNG LÀ GÌ?

Thông thường, trong các loại thực phẩm chức năng, chúng có chứa các loại vitamin và khoáng chất thiết yếu, chất xơ, axit amin, thảo mộc, thực vật hoặc enzyme.

CÔNG DỤNG CỦA THỰC PHẨM CHỨC NĂNG

Nhanh chóng bổ sung những chất dinh dưỡng cùng chất có tác dụng chức năng mà cơ thể không được cung cấp đầy đủ qua chế độ ăn uống hàng ngày.
Thay thế tạm thời bữa ăn nếu không có điều kiện ăn uống bình thường như không ăn được do bệnh tật, ở môi trường thiếu thốn thực phẩm.
Thực phẩm chức năng dễ bảo quản và sử dụng do ở dạng tinh chế. Đồng thời nhiều loại để người dùng chọn lựa cho phù hợp với tình trạng cơ địa.
Người dùng khi sử dụng thực phẩm chức năng sẽ có ý thức thay đổi thói quen ăn uống hợp lý, chăm lo cho sức khỏe và lối sống lành mạnh.
Dễ dùng và mua khi không cần toa thuốc. Nguồn cung cấp dồi dào, thường xuyên.

CÓ NHỮNG LOẠI THỰC PHẨM CHỨC NĂNG NÀO?

Thực phẩm chức năng bổ sung vitamin A, B, C, D, E, K
Thực phẩm chức năng bổ sung khoáng chất thiết yếu Oxi, Nitơ, Cacbon, Hydro
Thực phẩm chức năng bổ sung acid béo gồm Omega 3, omega 6, omega 9
Thực phẩm chức năng bổ sung lợi khuẩn Probiotic sẽ cung cấp cho đường ruột hệ vi sinh, hỗ trợ tăng cường sức khoẻ, miễn dịch, tiêu hoá
Thực phẩm chức năng bổ sung protein và acid amin tham gia vào hoạt động tái cấu trúc tế bào, điều tiết cơ thể, trao đổi chất

…

NÊN UỐNG THỰC PHẨM CHỨC NĂNG NHƯ THẾ NÀO?

Trong điều kiện có chất béo, các vitamin tan trong chất béo sẽ được hấp thu ở đường ruột. Vì vậy, các vitamin, khoáng chất và dinh dưỡng tan trong chất béo như Vitamins A, D, E, K; Coenzyme Q10 (hỗ trợ tim mạch), Lutein và zeaxathin (bổ mắt), Curcumin (kháng viêm và giảm đau) nên được sử dụng trong bữa ăn chứa chất béo.
Do tính chất tan trong nước nên nhóm Vitamin B-complex (bao gồm thiamin (vitamin B1), riboflavin (vitamin B2), niacin (vitamin B3), vitamin B6 (pyridoxine), folate (folic acid), vitamin B12, biotin, pantothenic acid) và Vitamin C nhanh chóng được hấp thu từ dạ dày-ruột và vào máu trong vài giờ sau khi tiêu hoá. Ngoài ra, nhóm vitamin này không có sẵn trong cơ thể, nghĩa là không được cơ thể sản xuất hay tích trữ, vì vậy nên tách liểu sử dụng Vitamin B complex và Vitamin C để đảm bảo lượng ổn định trong máu. Ngoài ra, các vitamin tan trong nước nên được uống trước bữa ăn nhưng nếu bạn có vấn đề về dạ dầy thì nên uống sau bữa ăn. Vitamin B có xu hướng thúc đẩy năng lượng, vì vậy nên dùng vào buổi sáng, không nên dùng ban đêm, dễ gây bồn chồn và mất ngủ. Tưng tự, Vitamin C nên dùng vào buổi sang và buổi trưa.
Các loại TPCN có nguồn gốc từ thực vật như Evening Primrose Oil, Garlic Oil, Ginkgo Biloba, Aloe Vera nên được uống ít nhất 10-15’ trước bữa ăn vì các chất xơ trong thực phẩm sẽ làm giảm quá trình hấp thụ của những TPCN này.

Lưu ý: Thực phẩm chức năng không phải là thuốc chữa bệnh hay sản phẩm thuốc thay thế, bạn vẫn nên tham khảo ý kiến bác sĩ và dược sỹ trước khi bổ sung một loại thực phẩm chức năng nào đó. Bởi một số chất bổ sung có thể phản tác dụng, tương tác với các loại thuốc mà bạn đang sử dụng.

#ST